Telefonat celularë dhe shëndeti
Ekspozimi ndaj fushave te frekuencave radio (RF) nga telefonat celulare matet nepermjet nivelit specifik te perthithjes (SAR) – sasia e energjise e nje fushe RF e perthithur nga trupi i njeriut, e shprehur ne Wat per kilograme (W/kg).SAR eshte matesi i pranuar nderkombetarisht per matjen e ekspozimit ndaj fushave elektromagnetike dhe vlera e SAR, e percaktuar nga teste te standardizuara, e nje telefoni celular te caktuar shfaqet ne informacionin per sigurine e produktit qe shoqeron telefonin e blere. Shume prodhues e ofrojne kete informacion ne faqet e tyre te internetit ose ne Faqen e Forumit te Prodhuesve te Telefonave Celulareve http://www.mmfai.org/public/sar.cfm .
Udhezimet e Komisionit Nderkombetar per Mbrojtjen nga Rezatimi Jo-Jonizues (ICNIRP) http://www.icnirp.org/documents/emfgdl.pdf rekomandojne nje nivel maksimal te vleres se SAR prej 2W/kg per cdo telefon celular. Te gjithe telefonat celulare qe funksionojne me vlera poshte ketij niveli konsiderohen te sigurte per perdorim. Disa vende si Kanadaja, Korea e Jugut dhe Shtetet e Bashkuara kane miratuar kufinj me te ulet te niveleve te SAR prej 1.6W/kg per koken dhe trupin. Telefonat celulare testohen per t’u siguruar se jane ne perputhje me nilvelet e SAR ne shtetet ku do te tregtohen.
Komisioni Fedaral i Komunikimeve ne Shtetet e Bashkuara (FCC) sqaron ne dokumentin shpjegues per konsumatorin se cfare jane vlerat SAR http://transition.fcc.gov/cgb/consumerfacts/sar.html Ne kete dokument thuhet se:
“Vlerat e SAR jane nje tregues i rendesishem per te vleresuar ekspozimin maksimal te mundshem ndaj energjise RF te nje modeli te caktuar telefoni celular, por nje vlere e vetme e SAR nuk na jep informacion te mjaftueshem ne lidhje me nivelin e ekspozimit ne kushte tipike perdorimi ne menyre qe te bejme nje krahasim te besueshem te modeleve te ndryshme te telefonave celulare.”
Niveli i ekspozimit varet nga distanca ndermjet individit dhe telefonit celular dhe nivelit te energjise RF qe transmeton telefoni celular. Telefonat celulare perdorin gjithmone minimumin e energjise per te ofruar nje sherbim, prandaj ekspozimi konkret varion vazhdimisht ne baze te nje sere faktoresh:
• Distanca ndermjet individit dhe aparatit celular
Fushat RF jane shume me te dobeta edhe ne nje largesi te shkurter nga aparati celular. Mbajtja larg trupit e aparatit celular dhe perdorimi i kufjeve ose autoparlantit e redukton ndjeshem ekspozimin.
• Distanca nga stacioni baze i rrjetit celular
Sinjali nga stacionet baze dobesohet ne varesi te distances se telefonit celular, qe do te thote se fuqia e fushes RF nga telefoni celular duhet te rritet ne menyre qe te siguroje komunikimin me stacionin baze te rrjetit celular.
• Pengesat ndermjet perdoruesit dhe stacioneve baze
Nese nje ndertese, koder ose nje pengese tjeter ndodhet ndermjet telefonit celular dhe stacionit, sinjali nga stacioni baze i rrjetit celular mund te jete me i dobet.
• Sherbimi qe perdoret
Nje thirrje zanore shkakton ekspozim me te madh ndaj fushave RF sesa dergimi i nje mesazhi, nje e-maili, nje fotografie, perdorimi i internetit, perdorimi i televizorit dhe shkarkimet e ndryshme. Arsyeja eshte se kur bejme nje thirrje zanore zakonisht e mbajme telefonin afer kokes, nderkohe qe kur dergojme mesazhe dhe e-maile apo shohim televizor telefoni qendron larg trupit. Gjithashtu, kohezgjatja e nje thirrjeje eshte me e madhe se sa koha per dergimin e nje mesazhi apo nje e-maili, pra e rrit ekspozimin.
Vodafone i kerkon prodhuesve te masin sasine e energjise se cliruar nga nje fushe frekuencash radio (RF) dhe te perthithur nga trupi i njeriut – niveli specifik i perthithjes (SAR) te aparateve celuare – kur perdoren ne vesh ose prane trupit.
Standarti i Komisionit Nderkombetar Elektroteknik http://www.iec.ch/index.htm (IEC) per testimin e aparateve celulare ne afersi te trupit u publikua ne Prill te vitit 2010 por ende nuk eshte bere pjese e Rregulloreve te Bashkimit Europian. Ne kemi bere perpjekje te vazhdueshme per miratimin e tij ne nivel Europian. Deri sa ky standart te miratohet, do te vazhdojme te kerkojme testimet me ane te metodes FCC.